تجربه زندگی با آسیب سوختگی: یک مطالعه کیفی

  تجربه زندگی با آسیب سوختگی: یک مطالعه کیفی     وحید زمان‌زاده [1] ، لیلا ولیزاده [2] ، مژگان لطفی [3] *، فریدون صالحی [4]     تاریخ دریافت 03/11/1393 تاریخ پذیرش 18/01/1394     چکیده   پیش‌زمینه و هدف: به دلیل چندبعدی بودن و وسعت دامنه اثرات مخرب سوختگی بر زندگی مبتلایان، تجربه زندگی پس از سوختگی عموماً انفرادی و ارتباط نزدیکی با بافت فرهنگی و مذهبی آن‌ها دارد. لذا این مطالعه باهدف بررسی تجارب بیماران سوختگی در گذر از حادثه تا بازگشت به جامعه ؛ جهت برنامه‌ریزی‌های مراقبتی -توان‌بخشی منطبق با بستر موجود و نیاز جامعه ایران صورت گرفت.   مواد و روش کار: مطالعه حاضر یک تحقیق کیفی است که با استفاده از تحلیل محتوای کیفی و مصاحبه‌های عمیق و بدون ساختار انجام‌شده با 15 فرد نجات‌یافته از سوختگی انجام گرفت.   یافته‌ها: بر اساس عناصر موجود در مفاهیم متن، تشکیل کدها، دسته‌ها و زیر طبقات؛ سه‌طبقه الف) تهدید، ب) آشفتگی و ج) عوامل بیرونی، درونی و بین فردی مؤثر به‌عنوان عصاره تجربه مشارکت‌کنندگان تشکیل یافتند. خطر مرگ، اختلال در روند زندگی، تعارض معنوی ، مشغله روحی - روانی ، تنهایی و جدایی و تغییر در تصور از خود زیر طبقات «تهدید» بود. طبقه «آشفتگی» نیز بر اساس زیر طبقات درد و عذاب، رنج و ناراحتی، رفتار تهاجمی و تغییر در باورهای خود از خویش شکل گرفت. طبقه عوامل بیرونی، درونی و بین فردی مؤثر نیز شامل زیر طبقات: اعتقادات و باورها، آرزوها و تمایلات، انگیزه‌ها، نگرش، ویژگی‌های دموگرافیک، ویژگی‌های شخصیتی، تصور از خود، عواطف و هیجانات، تعامل، آگاهی، فرهنگ و بالاخره بعد زمان و مکان بود. تجربه مبتلایان به سوختگی از تهدید و آشفتگی در گذر از حادثه تا بازگشت به جامعه ازنظر زمانی و مکانی روندی خطی داشت که با تهدید جسمی و آشفتگی حسی و درد در مدت بستری آغازمی شد؛ با تهدید روحی، روانی، معنوی و آشفتگی در تصور از خود در جریان زندگی تداوم می‌یافت و به تهدید اجتماعی و آشفتگی‌های رفتاری و تغییر در باورهای خود از خویش در بازگشت به جامعه ختم می‌گردید.   بحث و نتیجه‌گیری: درک عمیق این دو مفهوم به ارائه‌کنندگان خدمات سلامتی کمک خواهد کرد علاوه بر مشکلات جسمی، مشکلات ذهنی و اجتماعی که هر فرد تجربه می‌کند را در برنامه‌ریزی‌های مراقبتی و توان‌بخشی مدنظر قرار دهند.   کلیدواژه‌ها: سوختگی، نجات‌یافتگان، تجارب زنده، تحقیق کیفی     مجله دانشکده پرستاری و مامایی ارومیه، دوره سیزدهم، شماره دوم، پی‌درپی 67، اردیبهشت 1394، ص 135-124     آدرس مکاتبه: گروه داخلی جراحی دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تلفن:09144130632   Email: [email protected]   [1] دانشیار گروه پرستاری داخلی جراحی دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی تبریز   [2] دانشیار گروه پرستاری کودکان دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی تبریز   [3] استادیار گروه پرستاری داخلی جراحی، گروه داخلی جراحی دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی تبریز (نویسنده مسئول)   [4] دانشیار گروه جراحی دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تبریز